Laatste berichten

Gewoontes veranderen

gewoontes veranderenSta je onder stress dan is het moeilijker om je impulsen te onderdrukken. Je geeft sneller toe aan ‘de verleiding’ toch die sigaret pakken terwijl je wilde stoppen, nog maar een glaasje wijn te nemen terwijl je eigenlijk vond dat je genoeg had gedronken. En die koek, die at je zo ineens op. Je weet natuurlijk best dat die sigaret niet moet, dat dat glaasje wijn niet de bedoeling is, om over de koek maar te zwijgen. En toch dóe je het. Waarom? Dat ligt aan de manier waarop onze hersenen werken. Aan de basis ligt altijd een prikkel, een aanleiding: iets zet je gedrag of gedachten in werking. Misschien is roken voor jou ontspanning en zit je nu in een gespannen situatie, misschien geeft alcohol je een los gevoel en wil je daarmee de spanning van je af laten glijden. En die koek, de laatste op het bord ligt er zo verleidelijk bij en je wéét hoe lekker die is. Die heb je wel verdiend. Als dit vaker gebeurt, ontstaat een gewoonte. Onze hersenen zijn gevoelig voor ‘beloning’, alles wat ons een goed gevoel geeft, is een beloning. Pubers zijn overigens helemaal supergevoelig voor ‘beloning’. De prikkel die ons aanzet om iets te doen, ook al vinden we die prikkel niet zo verstandig, kunnen we niet wegnemen. Wat we wél kunnen doen, is het middel dat zorgt voor het beloningsgevoel, vervangen. In plaats van een sigaret te pakken, kun je ook iets anders nemen wat je lekker vindt, bijvoorbeeld een paar nootjes of een worteltje. Dat gaat jammer genoeg niet vanzelf. Nieuwe gewoontes zul je jezelf aan moeten leren. Inderdaad, door het te gaan doen. Onze hersenen leren net zo makkelijk goede als slechte gewoontes aan. Zij maken geen onderscheid tussen goede en slechte gewoontes aanleren. Jij wél!

 

“Ziet u uzelf al aan een brandladder hangen?”

brandend huisWe kregen de brandweer op bezoek. Ons huis zou geïnspecteerd worden op brandveiligheid. Omdat zowel Bert als ik kantoor aan huis hebben, leek het een goede gedachte om een deskundig brandweer-oog eens te laten kijken of ons gezin (en onze cliënten) wel veilig het huis uit zouden kunnen vluchten bij brand. Brandweervrouw Hilde Slagers van het Team Brandveilig Leven van Brandweer Twente, maakte een afspraak. We waren benieuwd! Zelf hadden we het idee dat ons huis wel redelijk brandveilig was. Bijna overal hangen rookmelders, we hebben een vluchtplan wat we zo af en toe met de kinderen doornemen, er zijn geen obstakels in de vluchtwegen en aan kleine dingen zoals een blusdeken hebben we ook gedacht. Ik twijfelde alleen nog over een brandladder, zo’n touwladder die je uit het raam gooit en waarmee je jezelf al slingerend en bungelend in veiligheid zou kunnen brengen. Zou dat iets zijn om aan te schaffen? Van tevoren moesten we een vragenlijst invullen, deze nam Hilde met ons door. Daarna liep ze met ons alle vertrekken van het huis door. Ik kan het iedereen aanraden, dat is ook de reden dat ik het deze keer over de brandweer wil hebben, toch een wat andere vorm van stress.

Eerlijk gezegd verwachtte ik dat het grotendeels wel in orde zou zijn. Dat was het ook, maar Hilde zette wél de puntjes op de i. ‘Mooi, dat vluchtplan’, zei ze. ‘Hebben jullie ook nagedacht wie de kinderen ’s nachts wakker maakt als ze niet wakker zijn geworden van de rookmelder?’ Nou… nee. Geen moment aan gedacht, we dachten dat de kinderen vanzelf van dat lawaai wakker zouden worden. Maar als ze net zulke vaste slapers zijn als ik…. ‘En waar verzamelen jullie je, als je bij brand buitens huis staat?’ Verzamelen? Nooit gedacht aan verzamelen. ‘Dat is makkelijk en veilig’, legde Hilde uit. ‘Spreek samen een plek af waar jullie vanaf de straat te zien zijn en ga daar dan allemaal bij elkaar staan. Zo weet je direct of iedereen er is en zo kan de brandweer jullie in één oogopslag zien.’ Fantastische tip. ‘En trouwens, hebben jullie wel aan de hond gedacht? Wie neemt de hond mee naar buiten?’ Nee, ook niet aan de hond gedacht dus…

Ook de vraag of we een brandladder moesten aanschaffen werd goed doorgesproken. Van belang is dat deze goed bevestigd wordt. ‘Ziet u uzelf al aan een brandladder hangen?’ Ja, dan gaat mijn fantasie de vrije loop. Dan zie ik mezelf in pyama, in dikke rookwolken, lenig over de vensterbank springen en als een acrobaat naar beneden zeilen. Ik hoor de kinderen van beneden roepen ‘Ja, mama, gaat góed! Nog een klein stukje… jaaaa….spring er nu maar af!’ Vreemd eigenlijk, ik denk nooit dat ik mijn bril niet zal kunnen vinden, dat het raam niet open wil, dat ik helemaal geen acrobaat ben maar meer type stijve hark, dat ik door de rook overmand niets meer kan zien, dat ik in paniek zal raken, of weet ik het wat mensen doen als er brand is. Self enhancement heet dit positieve denken in psychologische termen trouwens.

brandweervrouw hilde slagersIn ons huis leek een brandladder niet direct nodig mits de rookmelders op de goede plek hangen. En werken natuurlijk. ‘Er is dan voldoende tijd om een veiliger vluchtweg te kiezen’, meende ze. Zo spraken we veel zaken met elkaar door. Al met al een heel zinvol uurtje! De adviezen werden ons een paar dagen later per post toegestuurd. Super.

Wellicht goed te weten: het bezoek van een deskundige brandweerman of -vrouw is gratis en er is geen controle of je de adviezen ook hebt opgevolgd. Heb je interesse? Neem dan contact op met Hilde Slagers, h.slagers@brandweertwente.nl

Nieuwe wet: voor burnout niet meer naar eerstelijnspsycholoog.

Stress - 2Met ingang van dit jaar kunnen huisartsen mensen met een lichte depressie, een lichte verslaving en cliënten met stressklachten zoals burnout, niet meer doorverwijzen naar een eerstelijnspsycholoog. Voordat iemand doorverwezen kan worden, moet er namelijk eerst een stoornis vastgesteld worden volgens het nieuwe DSM-handboek. In mijn praktijk kunnen mensen met stressklachten gelukkig nog wel terecht voor gespecialiseerde hulp. Dat kan ook zonder doorverwijzing van de huisarts, ik vind het wel belangrijk dat u uw huisarts informeert dat u hulp via mijn praktijk krijgt. De meeste zorgverzekeraars vergoeden de consulten van In-Tens Consultancy vanuit het aanvullende pakket. (Bron: ggznieuws.nl)

Lukt het niet, dan doe je hetzelfde nog eens!

 Computer fix itM’n collega verzuchtte laatst: “Die computers! Waarom doen ze nou nooit wat ik wil?” Ze wilde een document openen, klikte op het icoon ‘map openen’ maar het lukte niet. Het mapje ging niet open. Ze vertelde dat zij zo iemand was die het dan nog een keer op dezelfde manier probeerde. En nog een keer en nóg een keer op dezelfde manier. Het zou zó toch zo voor elkaar moeten kunnen komen! “Natuurlijk weet ik ook wel dat als ik drie maal op het mapje geklikt heb en het mapje niet open gaat, ik de vierde keer precies hetzelfde resultaat krijg. En tóch probeer ik het die vierde keer nog eens. Ik hoop, tegen beter weten in, dat er toch iets verandert en het deze keer wél zal lukken.” Bij computers werkt het heel simpel. Er leidt maar één weg naar Rome. Als je vier maal hetzelfde probeert dan probeer je het dus drie maal teveel.

 

Voor ons mensen geldt eigenlijk hetzelfde. Wij hebben allemaal zo onze gewoontes en onze patronen. Als we erg druk en gestresst zijn bijvoorbeeld, vallen we gemakkelijk terug op aloude routines. Routines die we hebben aangeleerd en ons veel gemak geven. Maar in de loop van de jaren zijn sommige gewoontes niet meer zo handig als ze altijd waren. Sterker nog, ze kunnen tegen ons gaan werken. Als wij opmerken dat er iets niet goed gaat, gaan we als reactie vaak méér van hetzelfde doen om toch resultaat te bereiken. Hard werken bijvoorbeeld. Door hard te werken heb je altijd je werk afgekregen, was iedereen tevreden over je, kreeg je opslag, dus hard werken geeft een goed resultaat en een goed gevoel. Nu er crisis is en mensen ontslagen zijn op jouw afdeling, wacht er nog veel méér werk op je. Met minder mensen moet meer gedaan worden. Een logische eerste reactie is: nog harder werken en zorgen dat al het werk gedaan wordt. Totdat je merkt dat je met elke keer nóg een tandje erbij zetten, iets anders bereikt dan je wilde: je hebt jezelf uitgeput en je werk is nooit af.

 

Dan is het tijd om, net als mijn collega, eens te kijken op welke andere manier je toch ‘dat mapje’ zou kunnen openen, tijd voor verandering van gewoontes. En het mooie is: mensen zijn geen computers, er leiden meer wegen naar Rome. Door de stress kunnen we die andere wegen vaak niet zien.

 

Werkstress meest voorkomende beroepsziekte

 werkdrukStress op of over het werk is de meest voorkomende beroepsziekte in Nederland. Ongeveer een derde van het ziekteverzuim wordt veroorzaakt door werkgerelateerde psychische klachten. Dat blijkt uit een brief van minister Lodewijk Asscher (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) aan de Tweede Kamer.

De werkgerelateerde psychische klachten worden vaak veroorzaakt door een verstoorde balans tussen werk en privé, werkdruk, baanonzekerheid, of agressie en geweld op de werkvloer.

Bij veel bedrijven is het onderwerp nog onvoldoende bespreekbaar, aldus Asscher, die er daarom vier jaar lang samen met werkgevers en werknemers extra aandacht aan gaat besteden. Asscher wil een maatschappelijke dialoog op gang brengen. Daarnaast gaat de Inspectie SZW bij controles extra aandacht besteden aan werkstress.

Asscher wil in eerste instantie de grootste risico’s aanpakken: werkdruk, agressie, geweld en intimidatie op en rond het werk. In bijvoorbeeld het onderwijs en bij financiële instellingen wordt de helft van het ziekteverzuim veroorzaakt door hoge werkdruk. In het derde en vierde jaar van de aanpak staat het bestrijden van discriminatie en pesten op de werkvloer centraal. De aanpak richt zich daarnaast op een aantal doelgroepen met een hoger risico op uitval, zoals flexwerkers en mantelzorgers.

Ongeveer 40 procent van de werkende Nederlanders ervaart werkdruk. Vorig jaar gaf ruim twee miljoen mensen aan regelmatig onder hoge tijdsdruk te moeten werken. Ruim een miljoen werknemers hebben te maken of te maken gehad met ongewenst gedrag van collega’s en ongeveer 100.000 werknemers worden systematisch gepest.

ANP en nu.nl december 2013